Eerlijk?! Iets waar ik zo’n 9 jaar geleden echt niks mee te maken wilde hebben. Vieze bende vond ik het gewoon, echt om niet te hachelen. Destijds popte de natuurwijn barren en restaurants als paddenstoelen uit de grond in Amsterdam, en als paddenstoelen zo smaakte de wijn ook. Gewoon gatver! Mij dus niet gezien, ik heb mij dan ook jaren verscholen achter een paar ervaringen met natuurwijn die de rillingen over mijn rug deed laten lopen. Brrrr.
Maar is het nu allemaal hetzelfde, natuurwijn, amber of orange wijn én Pét Nat? Nou nee bij de verre verste niet, en toch ook weer wel, lekker ingewikkeld hè. Wist ik veel (destijds), inmiddels heb ik m’n horizon durven verbreden. En met recht durven (!), want dit was een zoektocht, die ik toch niet iedereen wil aanraden als je er niet aan wilt beginnen, wat ik mij goed kan voorstellen, dat een natte hond, de zweetsokken van je buurman, een mesthoop uit de paardenstal niet jouw favoriete geuren zijn, je hier dan ook beter uit de buurt kan blijven. Hoeft niet natuurlijk, als jij ook zo’n durfal bent, ga gerust je gang.
Ik heb al eens een artikel geschreven over mijn eerste ontmoeting met “Brett”, dat is één van de veel voorkomende wijnfouten die in een (natuur)wijn kan voorkomen. Nieuwsgierig, lees dan hier verder. In dit artikel leg ik ook alles uit over wie of wat brett nu eigenlijk is, best wel interessant toen ik hier voor het eerst m’n ontdekking mee deed.
Inmiddels zodra ik Brett tegenkom, dan wijs ik hem graag de deur, want brett is niet mijn favoriet in gezelschap. Ik word altijd een beetje chagrijnig wanneer hij z’n hoofd om de hoek komt steken. Dan denk ik gelijk, “heb je hem weer, laat maar weer dan, hij stinkt altijd zo en vergalt gewoon m’n avond”, echt jammer, want het kan zo gezellig zijn zonder zijn aanwezigheid.
Je vraagt je wellicht af, wordt dit verhaal ook nog eens gezellig? Want ik begrijp dat je al snel uitgelezen raakt, of je hebt zin om even “samen te zeuren” over alles wat niet goed is. Haha, nee! Ik vertel je graag wat mij deed veranderen in mijn aandacht naar “deze wijnen”. Maar wat is dan een natuurwijn, een amber wijn of Pét Nat? Ik zal (proberen) het even kort toe te lichten wat de verschillen zijn.
Troebele natuurwijn?!
Dat is meteen een leuke om mee te beginnen. Dat weten wijnmakers ‘en de wereld van wijn’ eigenlijk ook nog steeds niet echt. Het is ergens begonnen met een stelletje rebelse wijnmakers die zich niet meer aan de rigide regels wilde houden (begrijpelijk). Een beetje zo van, maar dat zijn de regels, dus zo hoor je wijn te maken, het is de klassieke situatie; “Als je doet wat je altijd deed, dan krijg je wat je kreeg.” scenario… Ook een beetje saai natuurlijk.
Regels moeten er zijn, begrijp me niet verkeerd, maar regels zijn er ook om soms in twijfel te trekken, te veranderen, aan te passen, en soms zeker ook nodig om met de moderne tijd mee te gaan. Zo ook in de wijnwereld. Daar er nog steeds verdragen in Frankrijk geldig zijn uit de tijd van Napoléon, die beste man is toch al een tijdje niet meer fysiek aanwezig op deze wereld, en toch ‘luisteren’ we nog steeds naar de woorden van de beste vent. Vooral als het gaat om de verdeling van grond onder nabestaande van een wijnhuis. Is dat allemaal nog zo van deze tijd?
Zo is er een nieuwe generatie wijnmakers, die met recht rebels zij en het ‘gewoon anders doen’. Hou ik van, maar helaas leidt dat ook niet altijd tot even inspirerende wijnen. En zo was mijn afschuw tegen natuurwijn dan ook ‘geboren’. Gatver, altijd die naar stront ruikende wijn, die smaakte als de geweekte zweetsokken van je buurman, iets wat je doet denken aan de inhoud van een rottende GFT-bak. Of voor diegene die muizen als huisdier houden, de geur van een nog te moeten verschonen muizen hok, juist ja, dat is een smaak die je kunt waarnemen genaamd “moussiness”. I kid you not, het is een echte term (voor een wijnfout)!
Image Source: Unsplash Images
Geloof me of niet, maar in de tijd van de uit de grond poppende paddenstoelen (van wijnbarren) werden de hierboven beschreven natuurwijnen vaak wel de norm. Deze norm werd uiteindelijk ook als ‘normaal’ beschreven. Hoe vaak ik heb gehoord je moet het leren drinken, het is een ‘acquired taste’. M’n hol dacht ik dan, ik drink dan wel iets anders. Echter vette pech, wanneer je dan in zo’n hipster natuurwijnbar zit, dan is elke wijn ineens je vijand! Ik zweer het je, want elke wijn kan potentieel weer een nieuwe chemische oorlog met je willen voeren wanneer je de fles ontkurkt. Mij dus niet gezien, en algehele onthouding was dan het resultaat zo’n avond. Bummer!
Van gedachte verandert! Ja? Really?!!
Ja echt, en nee ik ben niet gevallen voor het feit ‘je moet het leren drinken’. Ik ben niet zo’n meeloper, en zal mij dus in dat soort gevallen niet laten verleiden tot groepsdruk. Iedereen heeft recht op z’n eigen smaak voorkeur, ook al zal ik werkelijk nooit begrijpen waarom je een ‘strontgeur of zweet sok’ als lekker zou beschouwen maar goed. Ieder zo z’n ding.
Maar vertel nou, wat is dan een natuurwij-hijn!
“Natuurwijn is gewoon wijn. Het is de gewoonste wijn die er is. Alleen misschien niet de wijn die je gewend bent. Natuurwijn is een andere kijk op wijn. Gemaakt van (meestal) biologische of biodynamisch geteelde druiven. Wijn waar niet mee gerommeld is. De filosofie luidt: wijn waarbij tijdens het maken niet is ingegrepen, niets erbij is gestopt, niets eruit gehaald of verdoezeld. […] Bij natuurwijn grijpt de wijnmaker zo min mogelijk in. Het is een oerwijn zoals die gemaakt werd in een tijd dat veel keuzes er simpelweg niet waren. Natuurwijn is de meest natuurlijke manier om wijn te maken, ongeacht het type. Dus mousserend, wit, rood, rosé, oranje – het kan allemaal natuurwijn zijn. […] Samengevat: natuurwijn is zowel een filosofische benadering als een manier om wijn te maken en heeft niets te maken met kleur, druivenras of locatie.” Aldus Niels van Laatum, schrijver van het boek “Natuurwijn, een helder verhaal over troebele wijn”.
De regels of beter de filosofie waar een natuurwijn aan voldoet, volgens van Laatum:
- Al uw druiven zijn op zijn minst (gecertificeerd) biologisch telen
- Uw druiven met de hand oogsten
- Alleen met van nature aanwezige gisten werken
- Niets aan de most of wijn toevoegen
- Nooit de samenstelling van druivenrassen manipuleren
- Geen brute of ‘traumatische’ ingrepen doen (filteren, pasteuriseren etc.)
- Geen sulfiet toevoegen voor of tijdens de vergisting
- En nog een zooitje regels….
Zoals je kunt zien een heel andere manier van wijn maken, dan vaak met ‘gewone’ wijnen wel of niet gebeurt. Ik zeg ook bewust een filosofische benadering, want echt vast gelegde Europese (of wereldwijde) regels zijn er niet voor de maak van natuurwijn. Dus iedereen die wil kan gewoon natuurwijn maken. En wanneer het niet smaakt “tja, je moet het gewoon leren drinken” toch?
Maar je was toch van gedachte veranderd? JA!!
Image Source: Created by Wine with Margaret
Zo’n 3 jaar geleden was het eerste echte Natuurwijnfestival in Amsterdam en ik dacht ik ga erheen. In de werkelijke hoop dat in de periode van, toen nog, 6 jaar, die gore wijnen toch al wel beter hadden moeten zijn. Compleet bevooroordeeld ging ik erheen, en toch met een open mind, want ik wilde het echt weten, proberen en ontdekken. En ben (thank god!) volledig op een ander spoor gezet. Natuurwijn dat echt zuiver ruikt, smaakt en waar je blij van wordt. Brett heeft ons maar 1 keer vergezeld bij een wijnhuis, en daar haakte ik dan ook snel af. Alle andere huizen… grandioos! Natuurwijn waar je echt het pure fruit ervaart, die gepassioneerde verhalen hoort van wijnmakers, die echt het beste voor hebben met de natuur, met mensen, dieren (gebruik), en het behandelen van hun fruit.
En die hipster scene?! Ja, het is echt waar.. Het is echt zo cliché ja, maar I love it! Iedereen laat iedereen in z’n waarde. Jonge mannen met snorretjes die een comeback maken, opgerolde broekspijpen en opgetrokken sokken in alle kleuren. Dames in alle “ta- ta” vrijheid, messy buns en toch met een mooi make-upje, piercings en tattoos. Je kijkt je ogen uit, en niet alleen naar de mooie wijn.
Heb je nu een beetje een idee van wat natuurwijn is? Ja? Dan gaan we door naar Pét Nat. Puur in het kort.
Image Source: Young Gun Of Wine Australia
Pét Nat.. Huh?! Wat?
Pét Nat, kort voor Pétillant Naturel, is een speelse, ongefilterde mousserende wijn die op natuurlijke wijze bruist dankzij de eeuwenoude Methode Ancestrale. De wijn heeft dus geen tweede gisting ondergaan op de fles, zoals een Champagne, het kent geen toevoegingen—gewoon pure spontaniteit in een fles.
Gaan we praten over het smaak profiel, dan kunnen hier ook al die stinkende geuren voorbijkomen, dat noemen ze dus “funky”. Ja, geloof jij het, alles wordt ervan gemaakt om het mooier te maken haha. Het smaakprofiel varieert dus van zuivere, fris en fruitige wijn met een lichte bubbel. Tot die funky en licht boerse wijnen, afhankelijk van de druif, het terroir en de vorm van (geen) interventie wijnmaken. De relaxte uitstraling en het avontuurlijke karakter maken Pét Nat razend populair onder liefhebbers van natuurlijke wijnen. Een glas Pét Nat is een onvoorspelbare, bruisende ervaring! Meer weten over deze bruisende wijnen? Dan lees je er hier meer over in mijn artikel Pét Nat.. Huh?! Wat?
Is die wijn nu echt Oranje?
Orange wijn of Oranje wijn, is eigenlijk een marketing term voor een wijn die op een bepaalde manier gemaakt is. En om deze reden dan ook heel populair is geworden. Maar is oranje wijn dan ook natuurwijn? Nee, natuurwijn is een losse term zonder officiële definitie zoals hierboven omschreven. Met Orange wijn is dat echt anders, dit is een wijnmaaktechniek, dat op zo’n manier wordt uitgevoerd dat de wijn een oranje kleur krijgt.
Wat is dat dan?
“Oranje wijn is eigenlijk rode wijn, gemaakt van witte druiven. Huh? Echt waar. Door de schillen van druivenrassen waarvan gewoonlijk witte wijn wordt gemaakt mee te vergisten, krijgt de wijn een kleurtje. Dit varieert van lichtgeel tot bijna dakpanbruin (terracotta). Ligt eraan welk druivenras is gebruikt en hoe lang de wijnmaker die schillen meeweekt. Dat kan een paar uur zijn, maar ook enkele weken of soms maanden.” […] Aldus weer Van Laatum.
Image Source: Wine with Margaret
Maar ik hoor je ook over Amberwijn, wat is dat dan?
Amberwijn bestaat dat? Dat komt toch van Walvissen?
Dat van walvissen is heel zeldzaam, heel duur spul dat vaak in parfums gebruikt wordt. Maar we hebben het nu over amber wijn. Amber wijn en Orange wijn, zijn niet helemaal gelijk, wat vaak wel wordt gedacht (wist ik eerst ook niet hoor). Maar oranje en amber wijnen, hebben beide een ander uitgesproken smaakprofiel / werkwijze.
- Oranje wijn kan troebel zijn, met bitters door schilcontact verkregen in roestvrijstalen vaten of in grote, neutraal houten vaten. De smaak varieert door een paar factoren, door o.a. de druiven variëteit én het terroir dat is gebruikt.
- Amber wijn komt uit een qvevri, zo’n grote klei amfora pot, en is vaak helder van kleur. Dit komt door de natuurlijke filtering in de amfora. Het biedt diepe, complexe smaken van gedroogd fruit, kruiden én een lichte aardsheid.
Amber wijn verwijst specifiek naar traditionele Georgische wijnen, gemaakt in qvevri’s volgens eeuwenoude methoden. Dit kunnen zowel witte als rode wijnen zijn.
Image Source: Vinovest.co
Waar is dan al die hype over?
Natuurwijn, Orange of Amber wijn of dat je kiest voor een eeuwenoude bubbel Pét Nat, ze hebben allemaal een gemeenschappelijke deler. Het zijn allemaal wijnen waarbij we weer kijken naar wijn als hoe het van oudsher gemaakt werd, maar dan op basis van de moderne en nieuwe technieken. Om in dit geval mooie, zuivere en lekkere wijnen te drinken met elkaar.
We willen tegenwoordig graag weten waar ons eten en drinken vandaan komt, hoe het gemaakt wordt, of het ook op een eerlijke én duurzame manier gemaakt is, of het biologisch is etc. Deze wijnen hebben allemaal die filosofie. Gewoon het maken van een prachtige wijn, vol passie en liefde dat de wijnmaker wil delen met jou als wijnliefhebber. En weet je wat ik ook zo leuk vindt? Dat de labels op de flessen aan de verbeelding overlaat, in alle kleuren, pracht en praal kun je wel een fles natuurwijn spotten. Ik denk ook wel dat dat natuurwijn ook wel kenmerkt. Gewoon lekker anders. Probeer het eens uit! Durf op avontuur te gaan naar oude historie dat nieuw leven in geblazen is. Santé.